Ekonomik belirsizliklerin hem vatandaşlar hem de esnaf üzerinde yarattığı baskı, özellikle bankaların POS cihazlarından aldığı yüksek komisyon oranlarıyla daha da artıyor. %4'e varan komisyon oranlarına karşı birçok esnaf, müşterilerinden ödemelerini nakit veya IBAN yoluyla yapmalarını talep ediyor. Kartla ödeme yapmak isteyen vatandaşlar ise genellikle komisyon ücretini de üstlenmek zorunda kalıyor.
Nakit ve IBAN Talebi Artıyor
Bankaların POS cihazları için aldığı yüksek komisyonlar, esnafın kâr marjlarını ciddi şekilde etkiliyor. Bu durum, birçok işletme sahibini nakit veya IBAN üzerinden ödeme almaya yöneltiyor. Hatta bazı işletmeler, nakit ve kartlı ödemeler için farklı fiyatlandırma yaparak, nakit ödemelerde indirim uyguluyor. Bu uygulama, nakit ve kartlı ödemeler arasında 30 liraya varan fiyat farklarına neden oluyor. Ancak bu durum, vatandaşların taksitli ödeme imkanlarından mahrum kalmasına da yol açıyor.
Ekonomist Erol Taşdelen: "Komisyonlar Enflasyon Olarak Yansıyor"
Ekonomist Erol Taşdelen, POS cihazı komisyonlarının aslında müşteriye enflasyon olarak yansıdığını belirtti. Taşdelen, "Aynı POS cihazını birden fazla bankanın aynı anda kullanmasına rağmen, esnaf 4 banka ile çalışıyorsa 4 banka da aynı cihaz için bakım ücreti, yazılım ücreti, ekstre gönderme ücreti, POS kayıp/hasar aksesuar ücreti, bakım ücreti, kota ücreti, paket ücreti adı altında komisyon dışında ek ücretler tahsil ediyor" dedi.
Taşdelen, bankaların sadece komisyon oranlarıyla sınırlı kalmadığını, kart limiti aşım ücretlerinin de vatandaşa yansıtıldığını ifade etti. Ayrıca, yasal olmamasına rağmen bazı bankaların, esnafın ödediği komisyonun 10-15 hatta 20 gün boyunca vadesiz hesapta kalmasını istediğine dikkat çekti. Taşdelen, "Esnafın niçin kart kullanmayın, IBAN’a gönderin talebinin arttığı tesadüf olmadığını anlamak gerekiyor" diyerek, bu durumun altında yatan ekonomik zorluklara işaret etti.
Esnaf ve Vatandaş Arasında İkilem
Esnafın yüksek komisyon oranlarından kaçınmak için nakit veya IBAN ödemeyi teşvik etmesi, vatandaşlar için de bir ikilem yaratıyor. Kartla ödeme yapmak isteyen vatandaşlar, komisyon ücretini üstlenmek zorunda kalırken, nakit ödeme yapmak isteyenler ise taksit imkanından mahrum kalıyor. Bu durum, özellikle ekonomik zorlukların yaşandığı dönemde hem esnaf hem de vatandaş için ek bir yük oluşturuyor.
Çözüm Önerileri ve Gelecek Beklentileri
Ekonomistler ve sektör temsilcileri, bankaların POS cihazları için aldığı komisyon oranlarının düşürülmesi ve esnaf üzerindeki mali yükün hafifletilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, nakit ve kartlı ödemeler arasındaki fiyat farklarının azaltılması ve vatandaşların taksitli ödeme imkanlarından mahrum kalmaması için yeni düzenlemeler yapılması talep ediliyor.
