Türkiye’nin ağır sanayideki ilk büyük atılımı olan Karabük Demir Çelik Fabrikası’nın temellerinin atılışının üzerinden 87 yıl geçti. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından 3 Nisan 1937’de temelleri atılan fabrika, Türkiye’nin sanayileşme hamlesinin en önemli adımlarından biri oldu.
Stratejik Bir Adım, Karabük’ün Seçimi
Fabrikanın Karabük’e kurulması, Zonguldak’ın kömür yataklarına ve Sivas Divriği’nin demir cevherine yakınlığıyla doğrudan bağlantılıydı. Ayrıca, demiryolu ağına erişimi ve stratejik konumu, bu bölgenin seçilmesinde kritik rol oynadı.
İngiliz Kredisi ve İnşaat Süreci
Projenin finansmanı için 10 Kasım 1936’da İngiliz Hükümeti ile 2,5 milyon Sterlin tutarında bir kredi anlaşması imzalandı. İnşaat, İngiliz firması H.A. Brassert’e ihale edildi. Fabrika, 6 Haziran 1939’da enerji santralinin devreye alınmasıyla faaliyete geçti. İlk yüksek fırın ise 9 Eylül 1939’da ateşlendi ve ertesi gün Türkiye’nin ilk yerli demiri üretildi.
Türk Sanayisinin Lokomotifi
Karabük Demir Çelik, sadece bir fabrika olmanın ötesinde, Türkiye’nin sanayi kalkınmasının simgesi haline geldi. Sümerbank’a bağlı olarak faaliyet gösterdikten sonra 1955’te bağımsız bir kuruluş olan fabrika, Ereğli Demir Çelik gibi diğer büyük tesislerin de önünü açtı.
Bugünün Mirası
Karabük Demir Çelik, bugün hâlâ Türk sanayisinin önemli bir parçası olarak üretimini sürdürüyor. 87 yıl önce atılan bu temel, sadece bir fabrikanın değil, bir ulusun sanayi devriminin başlangıcıydı. Cumhuriyet’in kurucularının vizyonu, bugünün Türkiye’sine güçlü bir sanayi altyapısı bıraktı.
