Yunanistan’ın gözde turizm adası Santorini, beyaz badanalı evleri ve nefes kesici manzaralarının altında büyük bir tehditle karşı karşıya. Bilim insanları, adanın altında yatan aktif sualtı volkanlarının bir sonraki patlamasının ne kadar yıkıcı olabileceğini anlamak için yoğun bir çalışma yürütüyor.
BBC News ekibi, İngiliz araştırma gemisi Discovery'de bir gün geçirerek yürütülen çalışmaları yerinde inceledi. İngiltere Ulusal Oşinografi Merkezi’nden volkan uzmanı Prof. Isobel Yeo liderliğindeki ekip, Santorini ve çevresindeki volkanik hareketliliği analiz ediyor. Özellikle 11 bin nüfuslu adada son dönemde yaşanan depremler, halkın büyük kısmının geçici olarak tahliye edilmesine yol açmıştı.
Prof. Yeo, “Sualtı volkanları, karadakiler kadar hatta bazen daha büyük riskler taşıyabiliyor. Sık sık küçük patlamalar yaşanması, büyük bir felaketin olmayacağı anlamına gelmez” diyerek olası bir büyük patlamaya karşı uyarıyor.
Gizli Tehlike: 300 Metre Derinlikteki Magma Odaları
Bilim insanları, Santorini’nin patlama krateri çevresinde yer alan hidrotermal bacaları araştırıyor. Bu bölgelerden çıkarılan volkanik kaya örnekleri, patlamaların geçmişini ve gelecekteki olasılıkları ortaya çıkarmada kritik rol oynuyor. Keşif gezisinde yer alan bilim insanlarından John Jamieson, “Bu kayalar arsenik gibi tehlikeli maddelerle dolu olabilir. Ama aynı zamanda volkanın içyapısı hakkında çok şey anlatıyorlar” dedi.
Ekip, volkanik bacalardan yayılan gaz ve sıvıların hareketlerini izleyerek üç boyutlu yer altı haritaları oluşturuyor. Bu veriler sayesinde magma odasıyla hidrotermal sistem arasındaki bağlantılar belirleniyor.
Sivil Koruma İçin Hayati Veriler Toplanıyor
Santorinili jeolog Prof. Paraskevi Nomikou, bu çalışmanın sadece bilimsel değil aynı zamanda pratik sonuçları olduğuna dikkat çekti. Elde edilen veriler, Sivil Koruma Kurumu’nun olası bir patlama durumunda erişimin yasaklanacağı bölgeleri belirlemesine yardımcı olacak.
“Bu araştırmalar halkın güvenliği için yapılıyor. Çünkü halkın volkanın ne kadar aktif olduğuna dair doğru bilgiye sahip olması gerekiyor” diyen Nomikou, ada halkını bilinçlendirmenin önemini vurguladı.
Turizm Etkilendi, Ama Aşk Hâlâ Santorini’de
Şubat ayında meydana gelen sarsıntıların ardından birçok turist Santorini seyahatini iptal etti. Fotoğrafçı Eva Rendl, “Normalde Nisan ayında çekimlere başlarım ama bu yıl Mayıs’a kaldı. İnsanlar tedirgin” dedi. Adada tatil yapan İngiliz-Kanadalı turist Janet de grubundaki birçok kişinin rezervasyonlarını iptal ettiğini belirtti.
Ancak volkan tehdidine rağmen adanın romantizmi hâlâ büyüleyici. Letonyalı Tom ve Kristina çifti, “Bir volkanın yanında evlenmek istiyorduk” diyerek Santorini’de dünyaevine girmeyi tercih etmiş.
Santorini, güzelliği kadar yer altındaki potansiyel enerjisiyle de dikkat çekmeye devam ediyor. Bilim insanlarının çalışmaları, hem bu eşsiz adayı korumak hem de dünya genelindeki sualtı volkanlarına ışık tutmak açısından büyük önem taşıyor.
