Dünya'dan Efsaneleşmiş 1 Nisan Şakaları
Atina’yı Tahliye Ettiren Şaka (1982)
Yunan Devlet Radyosu, Atina’daki hava kirliliğinin ölümcül seviyelere ulaştığını ve şehrin acilen boşaltılması gerektiğini duyurdu. Panik başladı. Okullar kapandı, insanlar evlerine kapandı. Şaka olduğunu açıklamaları 3 saati buldu. Ancak işin sonunda, psikolojisi bozulan bir vatandaş 820 bin dolarlık dava açtı. Radyonun yöneticisi istifa etti. Gülünemeyen şaka örneği olarak hâlâ ders niteliğinde anlatılır.
Edgecumbe Yanardağı Patlaması (1974)
Alaska’da bir adam, Porky Bickar, Edgecumbe Yanardağı'nın içine yüzlerce araba lastiği yığıp ateşe verdi. Sonuç? Dumanı gören halk dehşet içinde kaçıştı. Şaka olduğu anlaşılınca bazıları güldü, bazıları ise hala onu "aklını yitirmiş bir dahi" olarak anar.
ABD Hazinesi Soygunu (1905)
Alman Berliner Tageblatt gazetesi, ABD Hazinesi'nin soyulduğunu yazdı. Avrupa'da gündem patladı, illüstrasyonlarla desteklenen haber, gerçek sanıldı. Global bir panik dalgası için tek bir manşet yetmişti.
YouTube’un Rickroll Efsanesi (2008)
YouTube, site içindeki tüm ana sayfa bağlantılarını Rick Astley’nin “Never Gonna Give You Up” şarkısına yönlendirdi. Rickrolling terimini tüm dünyaya tanıtan bu şaka, internet tarihine geçti.
Google Romance (2006)
Google, hayatınızın aşkını bulabileceğiniz “Google Romance” platformunu tanıttı. Aslında yoktu. Ama belki de Tinder’a ilham verdi, kim bilir?
Burger King’in Solak Hamburgeri (1998)
USA Today’de çıkan ilanda Burger King, solaklar için özel hamburger ürettiğini duyurdu. Malzemeler sola dönük hazırlanmıştı. Solaklar koştu, sağlaklar isyan etti. Güzel pazarlama dersi!
Eyfel Kulesi Taşınıyor! (1986)
The Parisien gazetesi, Eyfel Kulesi’nin sökülüp Disneyland’a taşınacağını yazdı. Yerine stadyum yapılacaktı. Fransızlar ayağa kalktı, gerçek sananlar sokaklara çıktı.
Yerçekimi Azalıyor! (BBC, 1976)
Ünlü astronom Patrick Moore, 1 Nisan sabahı Dünya'nın yerçekiminin geçici olarak azalacağını duyurdu. İnsanlar zıpladı, “uçuyorum!” diyenler BBC’yi aradı. BBC o gün rekor çağrı aldı.
Kremvax ve Sovyetler Şakası (1984)
İnternetin ilk yıllarında, Usenet'e “Sovyetler Birliği internete katıldı” mesajı düştü. Kullanıcı adı bile hazırdı: [email protected]. Aylarca konuşuldu. Gerçek internet katılımı olduğunda, o efsane kullanıcı adı tekrar canlandırıldı.
Uydurma Ülke: San Serriffe (1977)
İngiltere’nin Guardian gazetesi, Hint Okyanusu’nda yer alan “San Serriffe” adında noktalı virgül şeklinde bir ülkeyi tanıttı. Tatil planlayan binlerce kişi bilgi almak için gazeteyi aradı. Kimse ülkenin yazım terimlerinden ibaret olduğunu fark etmedi.
Türkiye’de Unutulmayan 1 Nisan Şakaları
Naylon Çorapla Renkli Televizyon (1962)
Bir televizyon kanalı, ekranın önüne naylon çorap geçirilirse yayınların renkli izlenebileceğini duyurdu. O yıllarda renkli yayın yoktu ama halk ekran başına naylonla oturdu. Ülke çapında saf bir teknoloji şovu!
Anadolu Ajansı’nın Bilimkurgudan Hallice Haberleri
-
2009: “Dünya’ya çok benzeyen gezegen bulundu.”
-
2012: “Hamilelik süresi 5 aya indi.”
-
2016: “Büyüyebilen robot geliştirildi.”
Bu haberler, AA’nın 1 Nisan mizah arşivinde unutulmaz yerini aldı. Kimileri gerçekten inanıp haberi ciddiye aldı.
Taksim’de Doğal Gaz Bulundu (2013)
AA, İstanbul’da yapılan kazılarda dev doğal gaz rezervi bulunduğunu yazdı. “38 milyar metreküp!” manşeti sosyal medyada viral oldu. Şaka olduğu kısa sürede anlaşılınca bazı gazeteciler “kaynağı” teyit etmek için kurumu aradı.
Gazetecilerin Mizah Yönü
Türk basını da 1 Nisan’da boş durmaz. Bazı gazeteler asparagas haberler yayımlar, manşetlerle oynar. “Suyun zammı iptal edildi”, “Devlet, herkesin borcunu siliyor” gibi şakalar hâlâ hafızalarda.
🤹♀️ 1 Nisan Şakalarının Gücü
1 Nisan şakaları masum olduğu sürece toplumu güldürür. Ama bazıları, sınırları aştığında panik, hatta dava konusu bile olabilir. Bu şakaların birçoğu bugün medya okuryazarlığı, halkla ilişkiler ve psikoloji alanında örnek vaka olarak okutuluyor.
