Sağlık Bakanlığı, "Sağlıklı Türkiye Yüzyılı Programı" kapsamında koruyucu sağlık hizmetlerini güçlendirerek kronik hastalıklarla etkin bir mücadele yürütüyor. Bu doğrultuda, 1 Kasım-31 Ocak tarihleri arasında Aile Sağlık Merkezlerinde 10 milyon 564 bin 192 vatandaşa kronik hastalık taraması ve izlemi gerçekleştirildi. Yapılan taramalar sonucunda 1 milyon 573 bin 769 vatandaşa ilk kez kronik hastalık tanısı konuldu.
Uzmanlar, kronik hastalıkların önüne geçilmezse gelecekte tüm hastalıkların üçte ikisinden sorumlu olacağına dikkat çekiyor. Genetik faktörlerin yanı sıra sağlıksız yaşam tarzının da kronik hastalıkların en büyük nedeni olduğunu belirten Uzman Dr. Hasan Hacıosman, "Geçtiğimiz yıllardaki oranlara baktığımızda kronik hastalıklara yakalanan kişi sayısı gün geçtikçe artıyor. Bu, sessizce ilerleyen bir pandemi gibi düşünülebilir. Bu hastalıkların toplum sağlığı açısından ölüme ve felce yol açan ciddi sonuçları var. Bu nedenle dikkat edilmeli ve gerekli önlemler alınmalı" dedi.
Kronik Hastalıkların Nedenleri ve Riskleri
Dr. Hacıosman, kronik hastalıkların ortaya çıkmasında pek çok faktörün etkili olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Şekerli ve işlenmiş gıdaların aşırı tüketilmesi, doymuş yağ, aşırı tuz kullanımı, sigara ve alkol tüketimi kalp damar hastalıkları ve hipertansiyon başta olmak üzere pek çok sağlık sorununa neden oluyor. Bunlarla beraber obezite ve diyabet gibi hastalıklar da bu süreci tetikliyor. Ayrıca modern yaşamın getirdiği stres, kaygı bozuklukları, uyku düzensizlikleri ve hareketsiz yaşam tarzı sağlığımızı ciddi şekilde tehdit ediyor."
Kronik hastalıkların kontrol altına alınmaması durumunda ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurgulayan Hacıosman, "Kontrolsüz yüksek tansiyon, diyabet ve yüksek kolesterol, damar tıkanıklıklarına yol açarak kalp krizi ve beyin felci gibi durumların riskini artırıyor. Ayrıca böbrek hasarı, göz hastalıkları ve sinir hasarına da neden olabiliyor" ifadelerini kullandı.
Kronik Hastalıklardan Korunma Yöntemleri
Uzmanlar, kronik hastalıklardan korunmanın toplumsal sağlık açısından kritik önem taşıdığını belirterek, şu önerilerde bulundu:
-
Dengeli ve Sağlıklı Beslenme: Akdeniz tipi beslenme alışkanlıkları benimsenmeli, sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet tercih edilmelidir.
-
Şeker ve Tuz Tüketiminin Azaltılması: Aşırı şekerli yiyecek ve içeceklerin yanı sıra tuz tüketimi sınırlandırılmalıdır.
-
Hayvansal Gıdaların Azaltılması ve İşlenmiş Gıdalardan Kaçınılması: İşlenmiş gıdalardan uzak durulmalı, daha doğal ve taze gıdalara yönelinmelidir.
-
Düzenli Egzersiz: Haftada en az 2-3 gün, ortalama 30-45 dakika yürüyüş veya başka fiziksel aktiviteler yapılmalıdır.
-
Stres Yönetimi: Meditasyon, yoga gibi stresle başa çıkma yöntemleri ve hobilerle stres seviyesi düşürülmelidir.
Sağlık Bakanlığı, kronik hastalıklarla mücadele kapsamında tarama ve izlem çalışmalarını sürdürürken, vatandaşların da bu konuda bilinçlenmesi ve önlem alması büyük önem taşıyor. Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenerek kronik hastalıkların önlenebileceğini vurguluyor.