29 Ekim Kadınlar Derneği Osmaniye Şube Başkanı Fatma Ağca Keskinbaş, Medeni Kanun’un 99. yılı dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’de kadın hakları mücadelesinin en önemli kazanımlarından biri olan Medeni Kanun’un ciddi bir tehdit altında olduğunu belirtti. Keskinbaş, kadın örgütleri ve sivil toplum kuruluşlarının, özellikle son dönemde atılan adımlarla Medeni Kanun’un temel ilkelerinin değiştirilmeye çalışıldığı uyarısında bulundu.
Medeni Kanun’un Tarihsel Süreci ve Kazanımlar
17 Şubat 1926’da yürürlüğe giren ve kadın-erkek eşitliğini esas alan Medeni Kanun, yıllar içinde kadın hareketinin mücadelesiyle daha da geliştirildi. 2002 yılında yapılan değişikliklerle “aile reisliği” kaldırıldı, evlilik içinde edinilen malların eşit paylaşımı sağlandı ve eşlerin çocuk bakım yükümlülükleri eşit hale getirildi. Ancak, kadın hakları savunucuları bugün bu kazanımların hedef alındığını ifade ediyor.
İktidarın Adımları ve Kadın Haklarına Etkileri
Adalet Bakanı’nın “Aile hukukunu sil baştan ele alacağız” açıklaması, kadın hakları aktivistlerini tedirgin ederken, Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Belgesi ile Türkiye Yüzyılı Yeni Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde yer alan bazı hedefler, aile hukuku kapsamında köklü değişikliklerin sinyalini veriyor. Kadın hakları savunucuları, kurulması planlanan Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu ve Aile Enstitüsü aracılığıyla kadınların birey olarak değil, sadece anne ve eş kimliğiyle tanımlanmak istendiğini belirtiyor.
Kadın İstihdamı ve Eşit Yurttaşlık İlkesi
Kadın istihdamının azalması, kreş imkanlarının kısıtlanması ve esnek çalışma modeliyle kadınların eve kapanmaya zorlanması gibi politikalar, eşit yurttaşlık ilkesine aykırı bulunuyor. Özellikle nafaka hakkı, kadınların soyadı kullanımı ve boşanma davalarındaki arabuluculuk sistemine dair tartışmalar, Medeni Kanun’a yönelik yeni müdahalelerin habercisi olarak değerlendiriliyor. Kadın hakları örgütleri, nafaka hakkının kısıtlanmasının kadınları ekonomik güvencesizlik içinde bırakacağını ve boşanma sürecinde kadınların daha fazla mağdur olacağını dile getiriyor.
“Medeni Kanun’a Dokunmayın!”
Kadın hakları alanında mücadele eden Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), Medeni Kanun’un kazanımlarına yönelik tehditlere karşı herkesi mücadeleye çağırıyor. Platform, yaptığı açıklamada, "Medeni Kanun, eşit yurttaşlığın ve laik toplumsal düzenin teminatıdır. Kadın haklarına yönelik her türlü saldırıya karşı duracağız" ifadelerine yer verdi. Kadın örgütleri ve sivil toplum kuruluşları, "Medeni haklarımızın gasp edilmesine izin vermeyeceğiz. Medeni Kanun, medeni hayatın anayasasıdır, dokundurmayacağız!" diyerek mücadeleyi büyütme çağrısı yaptı.
