CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, çiftçilerin artan kredi borçları ve yetersiz destekler nedeniyle büyük bir mali çıkmazda olduğunu açıkladı. Gürer, tarım sektöründe yaşanan sorunlara dikkat çekerek, çiftçilerin bankalara olan borçlarının 2020 yılına kıyasla 8 kat artarak 886 milyar 627 milyon liraya ulaştığını belirtti.
"Borcu Olmayan Çiftçi Kalmadı"
Gürer, 2020 yılında 111 milyar 216 milyon lira olan çiftçi borçlarının bugün geldiği noktayı vurgulayarak, “Borcu olmayan çiftçi yok. Çiftçi, kredi alarak çiftçiliği sürdürebiliyor” dedi. Tarımsal üretimin devamlılığı için krediye bağımlı hale gelen çiftçilerin, bu durumun sürdürülebilir tarımı tehdit ettiğini ifade etti.
Destekler Yetersiz ve Zamanında Verilmiyor
Türkiye’de Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) göre yaklaşık 2 milyon 300 bin çiftçi bulunduğunu aktaran Gürer, verilen desteklerin hem yetersiz olduğunu hem de zamanında ödenmediğini belirtti. “Tarım ve Orman Bakanı, geçen yılki desteklerin hesaplara yatırıldığını açıkladı. Ancak bu destekler, üretim sürecinin başında ya da sonunda değil, hububat hasadı ağustosta tamamlanmasına rağmen yeni ödenmeye başladı” diye konuştu. Gürer, yasaya göre milli gelirin yüzde 1’inin çiftçilere destek olarak verilmesi gerektiğini, ancak 615 milyar lira olması gereken desteğin sadece 135 milyar lira olarak vaat edildiğini vurguladı.
Maliyetler Artıyor, Alım Fiyatları Düşük Kalıyor
Artan mazot, gübre, tohum, ilaç, kira, işçilik ve elektrik maliyetlerinin çiftçileri zorladığına işaret eden Gürer, düşük alım fiyatlarının da üretimi baltaladığını söyledi. “Geçen yıl buğdayda %12, arpada %3 artış verildi. Bu oranlar, enflasyon ve girdi maliyetlerindeki yükseliş karşısında çiftçiyi korumadı” dedi. Gürer, bu yıl da buğday fiyatlarının düşük belirlenmesi halinde çiftçilerin yine zarar göreceği uyarısında bulundu.
Üretim Düşüyor, İthalat Artıyor
TÜİK verilerine göre, 2024’te hububatta 3 milyon 300 bin ton, buğdayda ise 1 milyon 200 bin ton üretim düşüşü yaşandığını aktaran Gürer, Türkiye’nin buğdayda kendine yeterli olmaktan çıktığını ve ithalatçı bir ülke haline geldiğini belirtti. “Yıllık 20-22 milyon ton buğday üretirken, 10 milyon tona yakın ithalat yapıyoruz. Buğdayda yeterliliğimiz %97’ye düştü” diye konuştu.
"Tarımda Doğru Planlama Şart"
Gürer, tarım politikalarının yeniden ele alınması gerektiğini vurgulayarak, “Askıda buğday uygulaması gündeme geldi ama çiftçi geçen yıl kaybetti. Küçük çiftçilerde ürün kalmadı. Tarım kesiminin sorunlarına ciddi ve gerçekçi çözümler üretilmeli” dedi.
Çiftçilerin refahının sağlanmaması halinde üretimin daha da düşeceği ve ithalatın artacağı uyarısında bulunan Gürer, tarımda sürdürülebilirlik için acil adımlar atılması gerektiğini sözlerine ekledi.
