İran’da kadın haklarını savunan ve ülkenin katı kıyafet kurallarını eleştiren protest şarkılarıyla tanınan ünlü müzisyen Mehdi Yarrahi, 74 kırbaç cezasına çarptırıldı. Yarrahi’nin avukatı Zahra Minuei, cezanın Tahran’daki Ahlaki Güvenlik Savcılığı’nda infaz edildiğini ve davasının tamamlandığını duyurdu. Yarrahi, “Özgürlüğün bedelini ödemeye razı olmayan, ona layık değildir” diyerek tepki gösterdi.
Şarkısıyla Kadın Haklarını Savundu, Cezalandırıldı
Cumhuriyet Gazetesinin haberine göre Mehdi Yarrahi, Eylül 2023’te yayımladığı “Your Headscarf (Roo Sarito)” adlı şarkısı nedeniyle tutuklanmıştı. Şarkı, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin başörtüsü yasasına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesiyle başlayan “Kadın, Yaşam, Özgürlük” hareketinin yıldönümünde paylaşılmıştı. Şarkının nakarat kısmı şu sözlerden oluşuyor:
“Eşarbını çıkar, güneş batıyor / Eşarbını çıkar, hoş parfümün havayı dolduruyor / Eşarbını çıkar, bırak saçların aksın / Korkma, aşkım! Gül, gözyaşlarını protesto et.”
Yarrahi, bu şarkı nedeniyle “İslam toplumunun ahlak ve geleneklerine aykırı yasa dışı bir şarkı yayınlamak” suçlamasıyla mahkemeye çıkarıldı. Ağustos 2023’te tutuklanan sanatçı, 2 yıl 8 ay hapis cezası ve 74 kırbaç cezasına çarptırıldı. Bir yılını hapiste geçirdikten sonra ayak bileği monitörüyle ev hapsine alınan Yarrahi, kırbaç cezasının infaz edilmesinin ardından serbest bırakıldı.
“Özgürlüğün Bedelini Ödemeye Razıyım”
Yarrahi, cezaya ilişkin yaptığı açıklamada, “Özgürlüğün bedelini ödemeye razı olmayan, ona layık değildir” diyerek tepki gösterdi. Sanatçı, kadın hakları ve özgürlük mücadelesinden vazgeçmeyeceğini bir kez daha vurguladı.
Uluslararası Tepkiler Büyüyor
Yarrahi’ye verilen kırbaç cezası, uluslararası kamuoyunda büyük tepkiye neden oldu. İranlı Nobel Barış Ödülü sahibi Narges Mohammadi, “Bu ceza, İranlı kadınlara verdiği desteğe bir misillemedir. Onun vücudundaki kırbaçlar, ‘Kadın, Yaşam, Özgürlük’ hareketine atılmış birer darbedir” ifadelerini kullandı.
Ünlü oyuncu Taraneh Alidoosti ise Instagram hesabından Yarrahi’ye destek vererek, “Geri kalmışlık utanç verici, işkence utanç verici, insan karşıtı yasalar utanç verici!” sözleriyle rejimi eleştirdi.
İran’da Sanata ve Kadınlara Yönelik Baskılar Artıyor
İran’da son dönemde sanatçılar ve kadın hakları savunucularına yönelik baskılar artıyor. Geçtiğimiz yıl başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle 23 yaşındaki Roya Heshmati de 74 kırbaç cezasına çarptırılmıştı. Mayıs 2024’te ise ünlü yönetmen Mohammad Rasoulof, rejim karşıtı açıklamaları nedeniyle 8 yıl hapis, kırbaç ve mal varlığına el koyma cezası almıştı.