Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) iller bazında 2004-2023 dönemine ait Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verileri açıklandı. Dünya Gazetesi’nden Gazeteci İbrahim Kahveci, 17 Aralık 2024 Salı günkü köşe yazısında bu verileri ele alarak illerin ekonomik performansını detaylı bir şekilde analiz etti. Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı dönemlerinde Türkiye’de kişi başına düşen gelirde önemli değişimler yaşanırken, Osmaniye de bu süreçte dikkat çeken illerden biri oldu.
Başbakanlık Dönemi (2004-2013): Osmaniye’nin Yükselişi
Gazeteci İbrahim Kahveci’nin aktardığı verilere göre, Türkiye’de kişi başına gelir 2004 yılında 6.021 $ iken, 2013 yılında %109 artışla 12.582 $ seviyesine çıktı. Bu dönemde Osmaniye, önemli bir performans sergileyerek en çok büyüyen iller arasına girdi.
Osmaniye’de kişi başına düşen gelir:
- 2004 yılında: 2.818 $
- 2013 yılında: 7.071 $
- Artış oranı: %150,9
Bu oranla Osmaniye, Türkiye genelinde en fazla kazanan 7. il oldu. Gazeteci Kahveci’nin de belirttiği gibi, Osmaniye bu dönemde hızlı bir yükseliş kaydederek ekonomisini büyüten illerden biri olarak öne çıktı.
Cumhurbaşkanlığı Dönemi (2014-2023): Osmaniye Ortalamanın Altında
2014-2023 yılları arasındaki süreçte ise Türkiye’de kişi başına düşen gelir %8,8 artışla 12.178 $’dan 13.243 $’a yükseldi. Ancak bu dönemde illerin performansı oldukça farklılık gösterdi.
İbrahim Kahveci’nin yazısında da vurguladığı gibi, Kilis, Hakkari ve Ardahan gibi iller bu süreçte önemli artışlar kaydederken, Osmaniye’nin yükseliş ivmesi önceki döneme göre zayıfladı.
Osmaniye, bu dönemde Türkiye genelindeki büyüme ortalamasını yakalayamasa da ekonomik potansiyelini korumayı başardı. Ancak 2004-2013 dönemindeki güçlü performansının ardından, 2014-2023 yıllarında “kazanan iller” listesine giremedi.
Türkiye’nin Kazananları ve Kaybedenleri
İbrahim Kahveci’nin analizine göre:
-
Kazanan iller:
Kilis (%45,8), Hakkari (%32,5) ve Ardahan (%30,4) en fazla büyüme kaydeden iller arasında yer aldı. -
Kaybeden iller:
Gümüşhane (%-22,6), Karabük (%-18,5) ve Rize (%-17,8) ise kişi başına gelirde en fazla düşüş yaşayan iller oldu. Özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki iller, gelir kaybıyla dikkat çekti.
Osmaniye İçin Ekonomik Hamleler Şart
Osmaniye, Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlık döneminde gösterdiği başarıyı cumhurbaşkanlığı döneminde sürdüremese de güçlü bir potansiyele sahip. Gazeteci İbrahim Kahveci’nin de işaret ettiği gibi, Osmaniye gibi illerin büyümesi için yerel kalkınma projeleri, sanayi yatırımları ve girişim desteklerinin artırılması gerekiyor.
Küçük sanayi bölgelerinin geliştirilmesi ve tarım-sanayi entegrasyonu gibi projelerle Osmaniye’nin ekonomik performansını yeniden yükseltmesi mümkün.